Τοπία Περιβαλλοντικού Ενδιαφέροντος
Το Μεγάλο Ρέμα της Ραφήνας θεωρείται από τα μεγαλύτερα ρέματα της Αττικής, έχει πάρει το όνομα του από την περιοχή της θαλάσσιας εκροής του στον όρμο της Ραφήνας βόρεια της πλατείας Καραμανλή και νότια από το λιμάνι της πόλης. Τους θερινούς μήνες δεν έχει νερά γι’αυτό εντάσσεται στα ρέματα, αλλά μετά από βροχοπτώσεις μεταφέρει τεράστιες ποσότητες υδάτων από ολόκληρα τα Μεσόγεια, τον Υμηττό και την Πεντέλη με αποτέλεσμα πλημμύρες και απρόβλεπτες καταστροφές. Η διαδρομή του είναι εντυπωσιακή αρχής γενομένης από την Παλαιά Πεντέλη, στον λόφο Κουφού, όπου βρίσκεται το Αστεροσκοπείο Αθηνών, γι’αυτό το πρώτο τμήμα της διαδρομής του έχει πάρει την ονομασία Ρέμα Κουφού. Στην διαδρομή του διασταυρώνεται με όλα τα μεγάλα ρέματα των Μεσογείων, της Πεντέλης, του Υμηττού και τοπικά δημοτικά ρέματα αποχέτευσης των δήμων που διέρχεται, για τούτο και αλλάζει πολλές φορές ονομασία, μέχρι τον τελικό προορισμό του το λιμάνι της Ραφήνας. Το συνολικό μήκος της διαδρομής του ρέματος από το Αστεροσκοπείο Πεντέλης ως τον κόλπο της Ραφήνας είναι περίπου 25 km.
Η εκβολή του Μεγάλου Ρέματος στη Ραφήνα αποτελεί ένα πολύ μικρό, αλλά εξαιρετικά σημαντικό υγρότοπο της Αττικής.
Xαρακτηρίζεται ως το πιο θρυλικό και αρχαιότερο ρέμα της Αττικής το οποίο συμβάλει στο Μεγάλο Ρέμα Ραφήνας. Είναι επίσης γνωστό ως Λυκόρεμα- Βαθύρεμα. Η ονομασία Βαλανάρης αποδίδεται στο δάσος των βελανιδιών που κυριαρχούσε κάποτε στους γύρω λόφους. Πηγάζει από την Μονή των Καλλισίων στην κορυφή της Μαυρηνόρης, σε υψόμετρο 565 m, κινείται αρχικά νότια και διασχίζει το Ντράφι, σε μια διαδρομή γεμάτη βελανιδιές, χάρη των οποίων πήρε το όνομα του, από κει κατεβαίνει στο Πικέρμι και στη συνέχεια φεύγει ανατολικά, όπου δημιουργεί το ρέμα της Ραφήνας. Οι υδάτινοι όγκοι που μεταφέρει το ρέμα Βαλανάρη είναι εντυπωσιακά μεγάλοι, καλύπτοντας το ευρύτερο τμήμα της Ανατολικής Πεντέλης. Χάρη στην συμβολή του τα νερά υπερχειλίζουν στο λιμάνι της Ραφήνας, σχεδόν μετά από κάθε βροχόπτωση. Στις όχθες του Βαλανάρη στο Ντράφι έχουν βρεθεί τα αρχαιότερα παλαιοντολογικά ευρήματα στην Ελλάδα, από την εποχή των δεινοσαύρων ηλικίας 5 – 6 εκατομμυρίων ετών, ενώ έχουν καταγραφεί 150 διαφορετικά είδη φυτών με εντυπωσιακή χλωρίδα. Η συνολική του διαδρομή από την κορυφή της Μαυρηνόρης ως την συμβολή του με το μεγάλο ρέμα της Ραφήνας, μετά την Οδό Αρίωνος είναι περίπου 16 km, τα τελευταία 2 km διασχίζει παράλληλα την Λεωφόρο Μαραθώνα.