TI EINAI ΤΟ ΣΒΑΚ
Τι είναι Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (ΣΒΑΚ);
Το Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας είναι ένα στρατηγικό σχέδιο που σχεδιάστηκε, για να ικανοποιήσει τις ανάγκες για την κινητικότητα των ανθρώπων και των επιχειρήσεων στις πόλεις και στα περίχωρά τους για μια καλύτερη ποιότητα ζωής. Βασίζεται στις υφιστάμενες πρακτικές σχεδιασμού και λαμβάνει υπόψη του τις βασικές αρχές της ενοποίησης, τη συμμετοχικής διαδικασίας και της αξιολόγησης.
Το ΣΒΑΚ βασίζεται σε μία ολοκληρωμένη πολιτική προσέγγισης, αποτελεί Στρατηγικό Σχεδιασμό, που τείνει να εξασφαλίσει την συνοχή ανάμεσα στις πολιτικές περιβάλλοντος, κινητικότητας και οικονομικής ανάπτυξης υποστηρίζοντας τους κανόνες της βιωσιμότητας. Κρίσιμος παράγοντας αποτελεί η ενοποίηση μεταξύ πολιτικών χρήσεων γης και του συγκοινωνιακού σχεδιασμού.
Στο πλαίσιο ανάπτυξης ενός τέτοιου Σχεδίου προσδιορίζονται επίσης και οι εξής βασικές παράμετροι που θα συντελέσουν στην ανάπτυξη ενός βιώσιμου συστήματος αστικών μεταφορών για κάθε περιοχή παρέμβασης: τοπική κουλτούρα (πρότυπα, αξίες, παραδόσεις), – νόμοι και κανονισμοί, – κανόνες διακυβέρνησης και – οι πόροι που θα διατεθούν.
Σύμφωνα και με τις Ευρωπαϊκές Οδηγίες, το ΣΒΑΚ διαφέρει από την παραδοσιακή προσέγγιση των έως τώρα μελετών συγκοινωνιακού σχεδιασμού ή/και διαχείρισης κυκλοφορίας και στάθμευσης.
Συγκεκριμένα:
Α) Επικεντρώνεται και στοχεύει στον άνθρωπο και όχι στην μηχανοκίνητη κυκλοφορία.
Β) Ο βασικός του στόχος είναι η βελτίωση της προσβασιμότητας και ποιότητας ζωής αντί της βελτίωσης της κυκλοφοριακής ικανότητας του οδικού δικτύου και της ταχύτητας των οχημάτων.
Γ) Συνιστά και δομείται με βάση μακροχρόνιο σχεδιασμό και όραμα σε αντίθεση με βραχυ- μεσοπρόθεσμες προσεγγίσεις.
Δ) Δίνει έμφαση σε λύσεις που προάγουν τον συνδυασμό υποδομών, αγορών, λειτουργιών με βάση λειτουργικά κριτήρια και όχι μόνο σε ένα από αυτά.
Ε) Συνιστά και δομείται με βάση την συνεχή αξιολόγηση των επιπτώσεων των διαφόρων παρεμβάσεων μέσω της διαμόρφωσης βέλτιστων πρακτικών (διαδικασία μάθησης και βελτίωσης).
ΣΤ) Βασίζεται στη συμμετοχική διαδικασία όλων των εμπλεκομένων φορέων καθώς και άλλων άμεσα ενδιαφερομένων οργανισμών και όχι μόνο στη συμμετοχή του εκάστοτε ΟΤΑ, Υπηρεσίας και γενικότερα αναθέτουσας αρχής.
Βασικά χαρακτηριστικά ενός ΣΒΑΚ
Η πολιτική βιώσιμης αστικής κινητικότητας που καλείται κάθε περιοχή να επιλέξει, διαφέρει και διαμορφώνεται ανάλογα με τις ανάγκες, τα χαρακτηριστικά της αλλά και τις προκλήσεις που δέχεται αναφορικά με τα προβλήματα κινητικότητας/προσβασιμότητας που παρουσιάζει το σύστημα μεταφορών της σε άμεση σχέση με το πολεοδομικό ή/και χωροταξικό σχεδιασμό (σε τοπικό-περιφερειακό επίπεδο).
Δηλαδή, το ΣΒΑΚ επιδιώκει να δημιουργήσει ένα βιώσιμο σύστημα αστικών μεταφορών, με μακροπρόθεσμο όραμα και συγκεκριμένο πλάνο υλοποίησης, για την επίτευξη, τουλάχιστον, των ακόλουθων στόχων:
Α) Εξασφάλιση της προσβασιμότητας που παρέχεται από το δίκτυο μεταφορών σε όλους, ειδικά των ανθρώπων με αναπηρίες.
Β) Βελτίωση της οδικής ασφάλειας και της προστασίας.
Γ) Μείωση της ρύπανσης του αέρα και της ηχορύπανσης, των εκπομπών του θερμοκηπίου και της κατανάλωσης ενέργειας.
Δ) Αύξηση της αποδοτικότητας και του λόγου κόστους- αποτελεσματικότητας των μεταφορών, ανθρώπων και εμπορευμάτων.
Ε) Συμβολή στην ενίσχυση της ελκυστικότητας και της ποιότητας του αστικού περιβάλλοντος και του αστικού σχεδιασμού.
ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΕΙΣ
1η Διαβούλευση
Την 1η Δημόσια Διαβούλευση του Δήμου Ραφήνας Πικερμίου, προλόγισε ο Δήμαρχος Ραφήνας Πικερμίου κ. Ευάγγελος Μπουρνούς, ο οποίος αφού ευχαρίστησε τους παρευρισκόμενους, μίλησε περί της σημασίας του υπό εκπόνηση Στρατηγικού Σχεδίου (Masterplan), το οποίο βασίζεται σε μια ολιστική προσέγγιση στην άσκηση πολιτικής και κατευθύνσεων στο τομέα της κινητικότητας, της προσβασιμότητας και του περιβάλλοντος για την περιοχή μελέτης, λαμβάνοντας υπόψη και ενθαρρύνοντας τη συμμετοχή των δημοτών και των φορέων στη λήψη εκείνων των αποφάσεων οι οποίες θα συντελέσουν στην επιτυχία του. Θα αποτελέσουν επίσης μοχλό πίεσης για την υλοποίηση του προγράμματος/Σχεδίου Δράσης από όλους τους εμπλεκόμενους για ένα καλύτερο μέλλον. Τόνισε δε ότι τα ΣΒΑΚ αποτελούν πλέον απαίτηση και σημαντικό εργαλείο χρηματοδότησης από ή/και ευρωπαϊκά προγράμματα για την υλοποίηση δράσεων σε διάφορους τομείς της αστικής αναζωογόνησης, όπως για παράδειγμα έργα υποδομών (πεζόδρομοι, ποδηλατόδρομοι, διαμορφώσεις οδών, αναπλάσεις, κ.α.), αστικός εξοπλισμός, ηλεκτροκίνηση, κ.λπ.).
Στη συνέχεια σύμφωνα και με το πρόγραμμα της Διαβούλευσης, τον λόγο αρχικά πήρε εκ μέρους του Αναδόχου, ο ειδικός Σύμβουλος της μελέτης ΣΒΑΚ, κ. Θάνος Βλαστός, καθηγητής πολεοδομίας και συγκοινωνιακού σχεδιασμού στο ΕΜΠ, ο οποίος μίλησε κυρίως για τον ουσιαστικό ρόλο του ΣΒΑΚ ως ”Στρατηγικής Δράσεων και Πολιτικών” που έχει ως κεντρικό στοιχείο της τον άνθρωπο και ειδικότερα τη σχέση του ανθρώπου με τον δημόσιο χώρο και τον επαναπροσδιορισμό της.
O δεύτερος ομιλητής εκ μέρους του Αναδόχου, κ. Κωνσταντίνος Αθανασόπουλος, Μέλος – Ερευνητής της Μονάδας Βιώσιμης Κινητικότητας του ΕΜΠ, που παρουσίασε ενδελεχώς τη μεθοδολογική διαδικασία ανάπτυξης ενός ΣΒΑΚ ή/και αλλιώς τον Κύκλο του ΣΒΑΚ. Αφορά στα βήματα και στις δραστηριότητες που θα πρέπει να περιλαμβάνει η μελέτη ανά στάδιο/φάση εκπόνησής της, προκειμένου να φτάσει στο τελικό αποτέλεσμα. Συγκεκριμένα, το ΣΒΑΚ αποτελείται από 4 φάσεις υλοποίησης και 32 δραστηριότητες, κατά τις οποίες η συμμετοχή των πολιτών είναι καθ’ όλα αναγκαία και απαραίτητη.
Στη συνέχεια μίλησε ο εκπρόσωπος της αναδόχου εταιρείας της μελέτης ΣΒΑΚ, κ.Ι.Μάρης όπου περιέγραψε αναλυτικά το πλαίσιο του χρονοδιαγράμματος της μελέτης και του συνόλου των μελετητικών εργασιών, απογραφών και ερευνών που θα γίνουν στο πλαίσιο εκπόνησής της, προκειμένου να αποτυπωθεί με σαφήνεια η υφιστάμενη κατάσταση κινητικότητας στον Δήμο. Οι έρευνες περιλαμβάνουν όλους τους τομείς παρέμβασης που καλείται η μελέτη να εξετάσει όπως είναι η κυκλοφορία, η σχέση χρήσεων γης – συστήματος μεταφορών, η δημόσια συγκοινωνία, το ποδήλατο, η πεζή μετακίνηση, η στάθμευση, οι εμπορευματικές μεταφορές, η οδική ασφάλεια, κ.α. και αποσκοπούν στο να παράσχουν μια εκτεταμένη βάση δεδομένων προκειμένου να προσδιοριστούν και να αντιμετωπιστούν (βάσει των αρχών και κατευθύνσεων που συλλογικά θα προτείνει η μελέτη και μέσω της συμμετοχικής διαδικασίας) τα προβλήματα ή/και οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο Δήμος Ραφήνας Πικερμίου. Η ενδελεχής ανασκόπηση της υφιστάμενης κατάστασης θα επιτρέψει σε συνδυασμό με την ανάδειξη των προβλημάτων να τεθεί η βάση για το σχεδιασμό του Κοινού Οράματος και των προτεραιοτήτων στη πόλη καθώς και των πιθανών Σεναρίων ΣΒΑΚ που θα ακολουθήσουν στα επόμενα στάδια της μελέτης.
Μετά την παρουσίαση του κ. Μάρη, δόθηκε ο λόγος στους παρευρισκόμενους (φορείς και πολίτες) για την κατάθεση απόψεων και γενικά προβληματισμών για την περιοχή μελέτης.
Κύρια συμπεράσματα
Η 1η Δημόσια Διαβούλευση του Δήμου Ραφήνας Πικερμίου, που πραγματοποιήθηκε μέσω τηλεδιάσκεψης, κρίνεται ως ιδιαίτερα επιτυχής καθώς κατάφερε να συγκεντρώσει μεταξύ των δημοτών, της πολιτικής ηγεσίας και των αρμόδιων υπηρεσιών του Δήμου, σημαντικό αριθμό ενδιαφερόμενων/εμπλεκόμενων πολιτών και φορέων, που είναι εκπρόσωποι τόσο σε περιφερειακό όσο και σε τοπικό επίπεδο, των οποίων οι οι απόψεις/θέσεις αλλά και αρμοδιότητες αντίστοιχα δύναται να παράσχουν ένα σημαντικό υπόβαθρο γνώσης στο πλαίσιο υλοποίησης της παρούσας μελέτης και ειδικά στα κρίσιμα ζητήματα κινητικότητας – προσβασιμότητας που επηρεάζουν άμεσα ή/και έμμεσα το Δήμο. Ο ρόλος τους είναι ιδιαίτερα σημαντικός στη διαμόρφωση του Κοινού Οράματος και των προτεραιοτήτων για το Δήμο.
2η Διαβούλευση
Η 2η Διαβούλευση πραγματοποιήθηκε με τηλεδιάσκεψη την Δευτέρα 20/3/2023 και ώρα 16:00. Υπήρξε ενημέρωση για την υφιστάμενη κατάσταση και τα εναλλακτικά σενάρια για την διαχείριση της βιώσιμης κινητικότητας στο Δήμο, με σκοπό την βελτίωση του παρεχόμενου επιπέδου εξυπηρέτησης των πεζών, ποδηλατιστών και ΑΜΕΑ και των ΜΜΜ. Στα σενάρια περιλαμβάνονται οι τάσεις και οι προοπτικές περιβαλλοντικής και αειφόρου ανάπτυξης της περιοχής, οι προτάσεις, που θα βασίζονται στη προώθηση των μέσων ήπιας κυκλοφορίας και οι προτεινόμενες παρεμβάσεις, οι οποίες θα έχουν ορίζοντα 5,10 και 20 έτη, μέσα από το πρίσμα της εμπορικής και τουριστικής ανάπτυξης της περιοχής. Μπορείτε να δείτε την παρουσίαση της 2ης Διαβούλευσης εδώ: 2η Διαβούλευση – Παρουσίαση
3η Διαβούλευση
Στην 3η Διαβούλευση, το Οριστικό Σχέδιο Δράσης καθώς και τα επιλεγμένα μέτρα θα παρουσιαστούν στο ευρύ κοινό και στους εμπλεκόμενους φορείς, με στόχο πάντα την ευρεία ευαισθητοποίηση και ενημέρωσή του προκειμένου να υπάρχει μεγάλη συμμετοχή. Οι όροι και οι κανόνες της διαβούλευσης θα είναι ίδιοι με την προηγούμενη, ενώ θα καταγράφονται όλες οι απόψεις που θα εκφρασθούν κατά την διάρκειά της.
Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (ΣΒΑΚ)
ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ – ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ
TE-1
ΚΕΦ-4 ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ_ΕΚΔ2
ΚΕΦ-5 METRHSEIS KYKLOFORIAS_ΕΚΔ2
TE-2
ΣΧΕΔΙΑ
Y1_IERARXHSH_TOTAL_RAF_PIK_ΕΚΔ2
Y3_METRHSEIS_FORTOY_TOTAL_RAF_PIK
ΣΕΝΑΡΙΑ
RIZOSPASTIKO_SENARIO_YPO_DIAVOYLEYSH
ΜΗΔΕΝΙΚΟ SENARIO_TASEWN_YPO_DIAVOYLEYSH
TE-3
ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ ΠΟΛΙΤΩΝ
ΕΝΗΜΕΡΩΝΟΜΑΙ
Κατά την διάρκεια του ΣΒΑΚ του Δήμου Ραφήνας Πικερμίου θα πραγματοποιηθούν Δημόσιες Διαβουλεύσεις με σκοπό την ενημέρωση σας για την πορεία της μελέτης. Επιπλέον θα γίνει ενημέρωση για το τι είναι το ΣΒΑΚ και πως θα βοηθήσει τον Δήμο μας. Θα διατεθεί περαιτέρω ενημερωτικό υλικό από την παρούσα ιστοσελίδα. Η συμμετοχή και η ενημέρωση σας είναι απαραίτητες για την επιτυχημένη πορεία του σχεδίου.
ΣΥΜΜΕΤΕΧΩ
Στο πλαίσιο της εκπόνησης μελέτης Σχεδίου Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας, προσκλήθηκαν οι κάτοικοι και οι εργαζόμενοι, οι γονείς που τα παιδία τους φοιτούν στα σχολεία, οι επισκέπτες και οι φόρεις του Δήμου Ραφήνας Πικερμίου, να συμπληρώσουν τα αντίστοιχα ερωτηματολόγια.
ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΚΑΤΟΙΚΩΝ/ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ
ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΓΟΝΕΩΝ
ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΦΟΡΕΩΝ
ΕΡΕΥΝΑ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΕΩΝ ΜΕ ΤΑ ΜΜΜ
ΚΕΡΔΙΖΩ
Τα πλεονεκτήματα που προκύπτουν από την υλοποίηση ενός ΣΒΑΚ, συνοψίζονται στα εξής:
Α) Βελτίωση της ποιότητας ζωής – Βελτίωση υγείας και περιβάλλοντος
Β) Βελτίωση της κινητικότητας και της προσβασιμότητας (μέσω πολυτροπικών λύσεων μεταφορών)
Γ) Βελτίωση της εικόνας της πόλης – περιοχής παρέμβασης
Δ) Εξοικονόμηση κόστους και προσέλκυση επιχειρήσεων
Ε) Ορθή χρήση περιορισμένων πόρων (ισορροπημένο μίγμα μέτρων διαχείρισης κινητικότητας με χαμηλό κόστος).
ΣΤ) Συμμετοχή εμπλεκόμενων φορέων και πολιτών, προκειμένου το Σχέδιο να αποκτήσει υψηλού επιπέδου ”δημόσια αποδοχή και νομιμοποίηση”.
Ζ) Ποιοτικότερες και πληρέστερες μελέτες – Αποτελεσματική εκπλήρωση νομικών υποχρεώσεων – που πηγάζουν από το εθνικό και κοινοτικό δίκαιο
Η) Αυξημένη συνέργεια και συμπληρωματικότητα
Θ) Στροφή προς μια νέα πολιτική αστικής κινητικότητας
Ι) Δημιουργία Κοινού Οράματος πλήρως συμφωνημένο από όλους (θεσμικά όργανα, πολίτες, εμπλεκόμενους φορείς) για την απρόσκοπτη υλοποίησή του.
KΟΙΝΟ ΟΡΑΜΑ
